Stress
Stress is ons (onbewuste) overlevingsmechanisme, ontworpen om ons veilig te houden in situaties waarin we bedreigingen of gevaar waarnemen. Dit stressmechanisme is een waardevol hulpmiddel, omdat het ons helpt te presteren in situaties waarin dat nodig is.
Het autonome zenuwstelsel
Stress wordt gereguleerd door het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het sympathische en parasympathische systeem.
Het sympathische systeem bereidt het lichaam voor op een stressvolle of gevaarlijke situaties door de "fight or flight"-reactie te activeren. Dit verhoogt onder andere de hartslag, versnelt de ademhaling, verwijdt de pupillen en vertraagt de spijsvertering om energie naar de spieren te richten.
Het parasympathische systeem realiseert ontspanning en herstel, bekend als de "rest & digest"-reactie. Het vertraagt de hartslag, vernauwt de pupillen en stimuleert de spijsvertering.
Samen houden deze systemen balans door het lichaam te activeren als reactie op stress en het te kalmeren en herstellen wanneer de stressfactor is verdwenen.
Stress systeem in balans:
de 3 stress zones
Wanneer we een gezonde balans tussen stress en herstel in ons leven weten te behouden, functioneren we in onze Groene Zone. In deze staat zijn we ontspannen, maken we gemakkelijk contact met anderen, tonen we empathie en werkt ons brein op het meest effectieve niveau. Kortom, we bevinden ons in onze 'Zone of Florishing'. Als we een stressvolle situatie tegenkomen, zal ons lichaam activeren (vecht-of-vlucht) om te presteren of de dreiging te overleven en daarna weer herstellen om in onze Groene Zone te blijven.
​​
Stress systeem uit balans:
de 3 stress zones
Echter, wanneer we een te lange periode te veel stress ervaren en onvoldoende herstel hebben, blijven we in onze Rode Zone, ofwel we staan in de overlevingsstand. In deze staat voelen we ons gemakkelijker bedreigd, reageren we emotioneler, functioneert ons brein minder effectief en hebben we minder capaciteit voor het welzijn van de mensen om ons heen. We voelen ons gejaagd en rusteloos, en omdat ons brein voortdurend in een staat van alertheid verkeert, zijn we eerder geneigd situaties als bedreigingen of gevaren waar te nemen. Als we te lang in onze Rode Zone blijven, bestaat het risico op het ontwikkelen van fysieke en/of mentale gezondheidsproblemen door het uitputten van ons systeem.
Als we iets ervaren dat zo bedreigends is dat het de capaciteit van ons systeem om ermee om te gaan overweldigt, komen we in onze Zwarte Zone, of de 'Freeze'-staat.
Dit kan ook gebeuren als we te lang in onze Rode Zone blijven en ons systeem uitgeput raakt.
Stress Management
-Meten van jouw stress balans-
Ik meet de activering van je sympathische en para-sympathische systeem om inzicht te krijgen in jouw stress & herstel balans, de hoeveelheid stress die jij ervaart en waardoor dit veroorzaakt wordt.
​
Dit is de basis om te gaan zoeken naar de tools, gewoontes en methodes die jouw gaan helpen te ontspannen, zodat je de balans tussen stress en recovery kan herstellen en je stress bestendigheid kan gaan vergroten.
